Vihar Vaishnav: પુણેમાં આર્મામેન્ટ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ એસ્ટાબ્લિશમેન્ટ (ARDE) ખાતે, તથા DRDO પ્રયોગશાળાઓના સહયોગથી વિકસાવવામાં આવેલી, નવી સિસ્ટમનું નામ પિનાકા MK-3 છે – એક મલ્ટી-બેરલ રોકેટ લોન્ચર (MBRL). આ સંસ્કરણ પિનાકા શ્રેણીના અત્યાર સુધીના સૌથી અદ્યતન છે, જે MK-1 (40 કિમીની રેન્જ સાથે), MK-2 (60-90 કિમી) અને ગાઇડેડ પિનાકા (75-90 કિમી) જેવા અગાઉના સંસ્કરણોને પાછળ છોડી દે છે.
પિનાકા MkIII: DRDO દ્વારા વિકસિત 120 કિમી રેન્જ ગાઇડેડ રોકેટ સિસ્ટમ, જે ભારતીય સેનાના શસ્ત્રાગારની શક્તિમાં વધારો કરશે.
અદ્યતન ટેકનોલોજી: ૩૦૦ મીમી કેલિબર, ૨૫૦ કિલોગ્રામ વોરહેડ અને ચોક્કસ લક્ષ્યવેધ માટે માર્ગદર્શન સિસ્ટમ.
પરીક્ષણ: વિકાસ અને વપરાશ માટે પરીક્ષણો ટૂંક સમયમાં શરૂ થશે, જે તેને સેનામાં વહેલા દાખલ કરવામાં મદદ કરશે.
આત્મનિર્ભર ભારત: સૌર ઉદ્યોગો અને DRDO વચ્ચે ભાગીદારી દ્વારા સ્વદેશી ટેકનોલોજીને પ્રોત્સાહન આપવું.
વ્યૂહાત્મક મહત્વ: ચીન અને પાકિસ્તાનની લાંબા અંતરની રોકેટ સિસ્ટમનો સામનો કરવા માટે વિકસિત .
પિનાકા MK-3 ૧૨૦ કિલોમીટરના અંતરે લક્ષ્યવેધમાં સક્ષમ છે અને ૨૫૦ કિલોગ્રામ વજનનું મિસાઈલ વહન કરી શકે છે. ખાસ કરીને દુશ્મન કમાન્ડ સેન્ટરો, બંકરો અને સપ્લાય હબનો નાશ કરવા માટે વિકસાવાયું છે. આ રોકેટમાં ૩૦૦-મિલિમીટર વ્યાસ છે, જે અગાઉના ૨૧૪-મિલિમીટર સંસ્કરણથી અપગ્રેડડ છે. આ વધેલો વ્યાસ બળતણ ક્ષમતામાં વધારો અને અદ્યતન માર્ગદર્શન પ્રણાલીઓના એકીકરણ કરે છે, જેના પરિણામે વધુ રેન્જ અને પરફોર્મન્સ મળે છે.
DRDO ના રિસર્ચ સેન્ટર ઈમારત (RCI) એ સિસ્ટમ માટે હાઇ-ટેક ગાઇડન્સ, નેવિગેશન અને કંટ્રોલ (GNC) કીટનું યોગદાન આપ્યું છે. આ કીટમાં લેસર ગાયરો-આધારિત નેવિગેશન અને માઇક્રોસ્ટ્રીપ એન્ટેનાનો સમાવેશ થાય છે, જે રોકેટને 10 મીટરથી ઓછા ગોળાકાર ભૂલ સંભાવના (CEP) પ્રાપ્ત કરવામાં સક્ષમ બનાવે છે – જે MK-1 સંસ્કરણના આશરે 500-મીટર CEP કરતાં નોંધપાત્ર સુધારો છે.
પિનાકા એમકે-૩ રોકેટ હાલના પિનાકા લોન્ચર્સ સાથે સુસંગત છે, જે વધારાના ખર્ચ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. દરેક લોન્ચર આઠ માર્ગદર્શિત રોકેટ લઈ જઈ શકે છે અને માત્ર ૪૪ સેકન્ડમાં ૭૦૦ બાય ૫૦૦ મીટરના વિસ્તારને તબાહ કરી શકે છે.
પિનાકા MK-3 નો વિકાસ એક મહત્વપૂર્ણ સમયે થયો છે. ચીનની PHL-03 રોકેટ સિસ્ટમ (70-130 કિમીની રેન્જ સાથે) અને પાકિસ્તાનની A-100 સિસ્ટમ (120 કિમી રેન્જ) એ ભારતને તેની લશ્કરી ક્ષમતાઓને અપગ્રેડ કરવા માટે પ્રેરિત કર્યું છે. 2021 માં, ભારતીય સેનાએ આ જોખમોનો સામનો કરવા માટે પિનાકા સિસ્ટમના 120-કિમી અને 300-કિમી રેન્જ વેરિઅન્ટ્સના વિકાસને મંજૂરી આપી.
